Üretra darlığı tedavisi, darlığın şiddetine, uzunluğuna ve nedenine bağlı olarak kapalı (endoskopik) veya açık (cerrahi) yöntemlerle gerçekleştirilebilir. Üretra darlığı, idrar kanalının daralması sonucu idrar akışının zorlaşmasına neden olan bir durumdur. Hem erkeklerde hem de kadınlarda görülebilse de, erkeklerde daha yaygın olarak rastlanır. Üretra darlığının tedavisi, darlığın şiddetine, uzunluğuna ve nedenine bağlı olarak değişiklik gösterir. Tedavi yöntemleri arasında kapalı ve açık cerrahi işlemler bulunur. Erken teşhis edilip uygun tedavi uygulanmazsa, hastalar tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları ve böbrek yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlar yaşayabilir.
Üretra Darlığının Nedenleri
Üretra darlığı farklı nedenlere bağlı olarak gelişebilir. En yaygın sebepler arasında geçirilen idrar yolu enfeksiyonları, üretra bölgesine alınan travmalar, daha önce yapılan ürolojik cerrahiler, uzun süreli sonda kullanımı ve bazı inflamatuar hastalıklar yer alır. Erkeklerde prostat ameliyatları veya üretra içine yapılan girişimler de darlığa yol açabilirken, kadınlarda ise doğum travmaları, menopoz sonrası hormonal değişiklikler ve pelvik cerrahiler riski artırabilir. Bazen doğuştan gelen anatomik anomaliler de üretra darlığına neden olabilir.
Üretra Darlığının Tanısı
Üretra darlığının tanısı için hastanın şikayetleri detaylı şekilde değerlendirilir ve fizik muayene yapılır. Tanıyı doğrulamak için idrar akış hızı ölçümü (üroflometri), ultrason, sistoskopi ve retrograd üretrografi gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Üroflometri testi, hastanın idrar akış hızını ölçerek darlığın varlığını belirlemeye yardımcı olurken, sistoskopi ile üretra içi incelenerek darlığın yeri ve boyutu değerlendirilebilir. Retrograd üretrografi ise özel bir kontrast madde ile darlığın tam yerini ve derecesini net bir şekilde gösteren önemli bir tanı yöntemidir.
Üretra Darlığının Tedavisi
Kapalı Tedavi Yöntemleri
Hafif ve kısa mesafeli darlıklarda kapalı yöntemler tercih edilir. Bunlar arasında üretral dilatasyon (genişletme) ve üretral striktürotomi (kapalı kesme işlemi) yer alır.
Üretral Dilatasyon: Darlık bölgesi özel tıbbi balonlar veya metal bujiler ile genişletilir. Ancak, bu yöntem genellikle geçici bir çözüm sunar ve darlık zamanla tekrar oluşabilir.
İnternal Üretrotomi: Endoskopik olarak (kapalı yöntemle) idrar kanalındaki darlık bölgesi soğuk bıçak ile kesilerek açılır. Bu yöntem daha az invazivdir, ancak uzun ve ciddi darlıklarda başarı oranı düşüktür.
Açık Cerrahi Yöntemleri (Üretroplasti)
Uzun ve ciddi darlıklarda açık cerrahi yöntemler daha etkili ve kalıcı çözümler sunar. Üretra darlığının kesin ve kalıcı olarak tedavi edilmesi için en etkili yöntemdir. Darlığın yerine ve uzunluğuna bağlı olarak farklı teknikler uygulanır. Kısa darlıklarda darlık bölgesi tamamen çıkarılarak üretra uç uca dikilir. Daha uzun darlıklarda ise hastanın kendi ağız içinden alınan mukoza (doku grefti) ile üretra genişletilir.
Eksizyon ve Uç Uca Anostomoz
Uç uca üretroplasti, kısa ve lokalize üretra darlıklarının tedavisinde kullanılan en etkili cerrahi yöntemlerden biridir. Bu yöntemde, daralmış olan üretra bölgesi tamamen çıkarılır ve sağlıklı üretra uçları birbirine dikilerek tekrar birleştirilir. Genellikle 1-2 cm uzunluğundaki darlıklarda uygulanır ve başarı oranı oldukça yüksektir. Operasyon sonrası hastalar genellikle kısa sürede normal idrar akışına kavuşur ve darlığın tekrarlama ihtimali düşüktür. Ancak, daha uzun darlıklarda bu yöntem uygun olmayabilir, çünkü fazla gerilim üretra iyileşmesini olumsuz etkileyebilir.
Augmentasyon Üretroplasti
Augmentasyon üretroplasti, uzun veya karmaşık üretra darlıklarında kullanılan bir cerrahi tekniktir. Bu yöntemde, darlık bölgesi tamamen çıkarılmadan genişletilir ve ek doku (genellikle ağız içinden alınan mukoza veya cilt grefti) ile desteklenir. Darlığın yerine ve uzunluğuna bağlı olarak tek taraflı veya dairesel olarak doku eklenebilir. Özellikle geniş ve tekrarlayan darlıklarda başarılı bir tedavi seçeneğidir. Augmentasyon üretroplasti sonrası hastaların idrar akışı belirgin şekilde iyileşir ve uzun vadede kalıcı sonuçlar sağlanabilir.
Sonuç
Üretra darlığı, idrar yolunun daralması sonucu idrar akışında zorlanma, idrar yaparken yanma, kesik kesik veya zayıf akış gibi belirtilere neden olan bir durumdur. Hem erkeklerde hem de kadınlarda görülebilse de, erkeklerde daha sık rastlanır. Darlığın oluşumuna enfeksiyonlar, travmalar, geçirilmiş ürolojik cerrahiler ve uzun süreli sonda kullanımı gibi faktörler sebep olabilir. Tanı koymak için üroflometri, sistoskopi ve üretrografi gibi yöntemler kullanılır. Tedavi, darlığın şiddetine ve yerine bağlı olarak değişir; hafif vakalarda dilatasyon veya endoskopik kesme işlemi (üretrotomi) uygulanabilirken, daha ciddi durumlarda açık cerrahi (üretroplasti) ile kalıcı çözüm sağlanabilir. Erken teşhis ve doğru tedavi ile hastaların idrar fonksiyonları normale dönebilir, ancak bazı vakalarda darlık tekrarlayabileceğinden düzenli takip önerilir.
